obsługa kasowników

Kasowniki elektroniczne zainstalowane w pojazdach kursujących na liniach ZTM oraz na stacjach metra umożliwiają skasowanie biletów oraz skontrolowanie terminu ważności biletów okresowych. Kasowniki będące częścią bramek biletowych metra umożliwiają wejście na stacje. Kasowniki komunikują się z pasażerem za pomocą:

• komunikatów prezentowanych na wyświetlaczu,
• lampek sygnalizacyjnych,
• dźwięków.

Zapoznanie się z zasadami kasowania biletów oraz komunikatami kasowników ułatwi korzystanie z komunikacji miejskiej.

SPIS TREŚCI

Bilety z paskiem magnetycznym, tzw. kartonikowe:

• Procedura kasowania biletów z paskiem magnetycznym
• Próba kasowania niewłaściwego biletu
• Uszkodzenia lub niepełna funkcjonalność kasownika

Bilety na kartach zbliżeniowych (WKM, ELS):

• Procedura kasowania biletów na kartach zbliżeniowych
• Próba kasowania niewłaściwego biletu
• Uszkodzenia lub niepełna funkcjonalność kasownika

A. Bilety z paskiem magnetycznym, tzw. kartonikowe

I. Procedura kasowania biletów z paskiem magnetycznym

1. Jeśli na wyświetlaczu kasownika jest napis „BILET LUB KARTA” oraz bieżąca data i godzina oraz nie świeci się żadna lampka - kasownik jest gotowy do przyjęcia biletu.
2. Bilet należy włożyć paskiem magnetycznym do dołu w szczelinę na przedniej ścianie kasownika i pozwolić mechanizmowi wciągnąć bilet do środka.
3. Jeśli włożono poprawny bilet, po chwili zostanie on zwrócony, zapali się zielona lampka i zabrzmi krótki dźwięk. Na wyświetlaczu pojawi się napis informujący o czasie końca ważności biletu okresowego, lub napis „PRZYJEMNEJ JAZDY”, jeśli skasowano bilet jednorazowy. Bilet został poprawnie skasowany i należy go odebrać ze szczeliny kasownika.
4. Dla biletu okresowego, którego termin ważności zbliża się do końca, zamiast lampki zielonej pojawi się żółta lampka i zabrzmią dwa krótkie dźwięki. Na wyświetlaczu pojawi się napis „BLISKI TERMIN” i czas, do kiedy ważny jest bilet. Bilet został poprawnie skasowany i należy go odebrać ze szczeliny kasownika.
5. Na rewersie biletu, tj. stronie z paskiem magnetycznym, wydrukuje się informacja o czasie końca ważności biletu (dla biletów okresowych) lub data i godzina skasowania, numer taborowy pojazdu, numer brygady oraz linii (dla biletów jednorazowych).
6. W składach tramwajowych we wszystkich wagonach drukowany jest numer pierwszego wagonu.
7. Numer brygady jest upraszczany do postaci cyfrowej, bez i innych znaków (np. brygady 16, 016 i C16 będą drukowane na bilecie jako 16). [numer brygady oznacza numer pojazdu kursującego na danej linii]
8. Jeśli mimo poprawnej sygnalizacji kasownika (zielona lub żółta lampka) na bilecie nie zostanie wykonany nadruk, bilet jest WAŻNY i można kontynuować podróż.

II. Próba kasowania niewłaściwego biletu

Jeśli po włożeniu biletu do kasownika zostanie on zwrócony bez kasowania oraz zapali się czerwona lampka i zabrzmi jeden długi dźwięk, mamy do czynienia z jedną z poniższych sytuacji:

• napis „BILET NIEWAŻNY” - włożono bilet jednorazowy, który już wcześniej został skasowany,
• napis „BILET JUŻ WYKORZYSTANY” - dotyczy biletów okresowych; część z nich zabezpieczona jest przed podwójnym kasowaniem w jednym środku transportu (np. w celu otwarcia bramki metra więcej niż jednej osobie),
• napis „BILET PRZETERMINOWANY” - pojawia się przy próbie skasowania biletu okresowego po upływie jego czasu ważności,
• napis „BILET NIECZYTELNY” - zapis na pasku magnetycznym jest nieczytelny; przyczyną może być fizyczne uszkodzenie biletu uniemożliwiające poprawny odczyt danych zawartych na pasku magnetycznym; najczęstszą przyczyną jest próba włożenia biletu paskiem magnetycznym do góry; jeśli bilet jest prawidłowy i poprawnie wkładany do kasownika, może to oznaczać awarię,
• napis „ZBYT KRÓTKI BILET” - bilet może być zagięty, obcięty lub nieprawidłowo podawany do kasownika,
• napis „BILET ZATRZYMANY” - bilet jest w niewłaściwy sposób podawany do kasownika (przytrzymywany, wpychany na siłę, itp.),
• napis „BILET ZASTRZEŻONY” - należy zgłosić się do jednego z Punktów Obsługi Pasażerów ZTM.

III. Uszkodzenia lub niepełna funkcjonalność kasownika

1. Jeśli na kasowniku świeci się żółta lampka, a wyświetlacz przedstawia napis „TYLKO KARTA” oraz aktualną datę i godzinę, oznacza to niesprawność (najczęściej zapchanie) podajnika biletu magnetycznego. Kasownik w takim stanie nie skasuje biletu z paskiem magnetycznym - należy przejść do innego kasownika.
2. Jeśli na kasowniku świeci się czerwona lampka oznacza to, że kasownik nie skasuje ani biletu magnetycznego, ani karty zbliżeniowej.
   
   
   • Gdy na wyświetlaczu widnieje napis „PRACA ZAKOŃCZONA” oraz aktualny czas, oznacza to, że kierujący pojazd nie aktywował kasowników do pracy. Prosimy o przekazanie takiej informacji prowadzącemu pojazd. Jeśli prowadzący nie zareaguje, prosimy o przekazanie nam tej informacji.
   • Gdy wyświetlacz pokazuje napis „KASOWNIK ZABLOKOWANY” oznacza to, że urządzenie zostało zablokowane przez kontrolera biletów, aby uniknąć prób kasowania już po rozpoczęciu kontroli. Kasownik odblokowuje się na żądanie kontrolera lub samoczynnie po jednej minucie.
   • Każdy inny napis oznacza awarię kasownika - prosimy udać się do jednego z pozostałych.

B. Bilety na kartach zbliżeniowych (WKM, ELS)

I. Procedura kasowania biletów na kartach zbliżeniowych

1. Jeśli na wyświetlaczu kasownika jest napis „BILET LUB KARTA” oraz bieżąca data i godzina oraz nie świeci się żadna lampka - kasownik jest gotowy do przyjęcia biletu.
2. Kartę należy zbliżyć do przedniej ściany kasownika na odległość nie większą niż 5-10 cm i przytrzymać ją w tej pozycji do czasu zaobserwowania reakcji kasownika.
3. Jeśli karta zawiera ważny bilet okresowy zapali się zielona lampka i zabrzmi krótki dźwięk. Na wyświetlaczu pojawi się napis informujący o czasie końca ważności tego biletu. Bilet na karcie został poprawnie skasowany.
4. Dla biletu okresowego, którego termin ważności upływa niedługo, zamiast lampki zielonej zapali się żółta i zabrzmią dwa krótkie dźwięki. Na wyświetlaczu pojawi się napis „BLISKI TERMIN” i czas, do kiedy ważny jest bilet. Bilet na karcie został poprawnie skasowany.

II. Próba kasowania niewłaściwego biletu

Jeśli po zbliżeniu do kasownika biletu zapali się czerwona lampka i zabrzmi jeden długi dźwięk, mamy do czynienia z jedną z poniższych sytuacji:

• napis „BILET PRZETERMINOWANY” - pojawia się przy próbie skasowania biletu okresowego po upływie jego czasu ważności,
• napis „BILET NIECZYTELNY” - bilet zapisany na karcie jest nieczytelny dla kasownika; jeśli bilet działa poprawnie w innych środkach transportu, może to oznaczać awarię danego kasownika,
• napis „BILET ZASTRZEŻONY” - należy zgłosić się do jednego z Punktów Obsługi Pasażerów ZTM,
• napis „TYLKO JEDNĄ KARTĘ PROSZĘ” - do kasownika zbliżono jednocześnie dwie lub więcej kart i kasownik nie jest w stanie odczytać żadnej z nich.

III. Uszkodzenia lub niepełna funkcjonalność kasownika

1. Jeśli na kasowniku świeci się żółta lampka, a wyświetlacz przedstawia napis „TYLKO BILET” oraz aktualną datę i godzinę, oznacza to niesprawność modułu zbliżeniowego kasownika. Kasownik w takim stanie nie skasuje biletu na karcie zbliżeniowej - należy przejść do innego kasownika.
2. Jeśli na kasowniku świeci się czerwona lampka oznacza to, że kasownik nie skasuje ani biletu magnetycznego, ani karty zbliżeniowej.